Kontakty z dziećmi po rozwodzie to jedna z najważniejszych kwestii, które muszą zostać uregulowane w procesie rozwodowym. Są to tzw. „kontakty rodzicielskie” i ich celem jest zapewnienie dziecku stałej relacji z obojgiem rodziców, nawet po zakończeniu małżeństwa. Prawo polskie w tej kwestii kieruje się zasadą dobra dziecka, a decyzje są podejmowane w oparciu o potrzeby dziecka, jego wiek, relacje
z rodzicami i ogólną sytuację rodzinną. Oto najważniejsze informacje dotyczące kontaktów z dziećmi po rozwodzie:
1. Ustalenie opieki nad dzieckiem (władza rodzicielska):
- Wspólna władza rodzicielska: W większości przypadków sąd dąży do tego, aby oboje rodzice zachowali pełnię praw rodzicielskich. Oznacza to, że rodzice wspólnie decydują o kluczowych kwestiach dotyczących dziecka, takich jak edukacja, leczenie, czy wychowanie.
- Ograniczenie władzy rodzicielskiej: W niektórych przypadkach sąd może ograniczyć władzę jednego z rodziców, na przykład jeśli jeden z rodziców wykazuje destrukcyjne zachowania (np. przemoc, uzależnienia) lub istnieją inne poważne powody, które mogą zagrażać dobru dziecka.
2. Podział czasu między rodziców:
- Rodzic opiekujący się dzieckiem na co dzień: W większości przypadków dziecko mieszka na stałe z jednym z rodziców. Drugi rodzic ma wtedy ustalone kontakty, takie jak weekendy, wakacje, święta czy ferie zimowe.
- Opieka naprzemienna: sądy przyznają tzw. opiekę naprzemienną. Oznacza to, że dziecko spędza równy lub zbliżony czas z każdym z rodziców – na przykład tydzień z jednym, tydzień z drugim. Ten model wymaga jednak bardzo dobrej współpracy między rodzicami oraz stabilnych warunków mieszkaniowych po obu stronach.
3. Ustalanie kontaktów:
- Porozumienie rodziców: Najlepszą opcją jest sytuacja, gdy rodzice są w stanie dojść do porozumienia w kwestii kontaktów z dzieckiem i ustalają to w sposób polubowny. W takim przypadku mogą sporządzić wspólny plan wychowawczy, który zostanie zatwierdzony przez sąd.
- Decyzja sądu: Gdy rodzice nie mogą dojść do porozumienia, sąd podejmuje decyzję o kontaktach z dzieckiem, biorąc pod uwagę dobro dziecka. Sąd może ustalić konkretne dni, godziny i warunki, w jakich kontakty mają się odbywać.
4. Zasady kontaktów z dzieckiem:
- Kontakty mogą obejmować zarówno bezpośrednie spotkania, jak i rozmowy telefoniczne, wideo- rozmowy czy pisemną korespondencję. Często rodzic ma prawo widywać dziecko regularnie, a także spędzać z nim czas w szczególne dni, jak np. urodziny dziecka, święta czy wakacje.
- Rodzic, z którym dziecko nie mieszka na stałe, może otrzymać prawo do spędzania określonych okresów z dzieckiem, np. co drugi weekend, połowę wakacji, czy ustalone święta.
5. Zmiana ustalonych kontaktów:
- W sytuacji, gdy okoliczności ulegają zmianie (np. rodzic musi zmienić miejsce zamieszkania, zmienia się sytuacja zawodowa, zdrowotna), można wnieść do sądu o zmianę ustaleń dotyczących kontaktów. Sąd zawsze będzie rozpatrywał to w kontekście dobra dziecka.
6. Przymus realizacji kontaktów:
- Jeżeli któryś z rodziców nie przestrzega ustalonych zasad kontaktów (np. uniemożliwia drugiemu rodzicowi spotkania z dzieckiem), druga strona może złożyć wniosek do sądu o wyegzekwowanie kontaktów. Sąd może wówczas nałożyć karę finansową lub inne sankcje na rodzica utrudniającego kontakt.
7. Wsparcie mediacyjne:
- Jeżeli istnieją trudności w ustaleniu lub realizacji kontaktów, rodzice mogą skorzystać z mediacji. Mediator pomoże im znaleźć wspólne rozwiązania, które będą korzystne dla dziecka i obu stron.
8. Dobro dziecka ponad wszystko:
- Wszystkie decyzje sądu są podejmowane w oparciu o zasadę dobra dziecka. Sąd weźmie pod uwagę relacje dziecka z obojgiem rodziców, jego wiek, potrzeby emocjonalne oraz praktyczne warunki. Dziecko ma prawo do utrzymywania kontaktów z obojgiem rodziców, chyba że jeden z rodziców stanowi realne zagrożenie dla jego bezpieczeństwa.
9. Prawa dziecka do kontaktów z innymi członkami rodziny:
- Nie tylko rodzice mają prawo do kontaktu z dzieckiem. Sąd może również uregulować kontakty dziecka z innymi członkami rodziny, np. dziadkami, jeśli jest to w interesie dziecka.
Podsumowując, kontakty z dziećmi po rozwodzie mają na celu zapewnienie dziecku stabilnej relacji z obojgiem rodziców, nawet w sytuacji, gdy nie mieszkają już razem. Kluczem jest współpraca rodziców, ponieważ to, co jest najlepsze dla dziecka, zawsze powinno być priorytetem.
