Sąd lekarski
Okręgowy sąd lekarski jest organem okręgowej izby lekarskiej. Naczelny Sąd Lekarski jest organem Naczelnej Izby Lekarskiej.
Okręgowy sąd lekarski rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy oraz sprawuje sądownictwo polubowne, składa roczne i kadencyjne sprawozdania okręgowemu zjazdowi lekarzy. Naczelny Sąd Lekarski rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy, składa Naczelnej Radzie Lekarskiej okresowe informacje o stanie sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej, składa sprawozdania z działalności Krajowemu Zjazdowi Lekarzy.
Członkowie sądów lekarskich orzekają na podstawie swego przekonania, opartego na swobodnej ocenie całokształtu dowodów zebranych w toku postępowania, uwzględniając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego lekarza. Sąd lekarski i rzecznik odpowiedzialności zawodowej czuwają, aby w toku postępowania jego uczestnicy nie ponieśli szkody z powodu nieznajomości przepisów prawa i w tym celu udzielają im niezbędnych informacji i wyjaśnień. Członkowie sądu lekarskiego wybierają spośród siebie przewodniczącego sądu i wiceprzewodniczących w tajnym głosowaniu. Przewodniczący sądu lekarskiego kieruje pracą sądu, a w szczególności zaznajamia się z każdą sprawą wpływającą do sądu i wyznacza terminy poszczególnych posiedzeń, ustala skład orzekający oraz wyznacza jego przewodniczącego.
Rozprawa przed sądem lekarskim jest jawna dla członków samorządu lekarskiego, chyba że zachodzi przewidziany przepisami kodeksu postępowania karnego przypadek uzasadniający wyłączenie jawności. Wówczas mogą być obecne na rozprawie, oprócz osób biorących udział w postępowaniu, po dwie osoby wskazane przez rzecznika odpowiedzialności zawodowej i obwinionego lekarza.
Jeżeli jest kilku obwinionych lekarzy, każdy z nich może żądać pozostawienia na sali rozpraw po jednej osobie. Właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd lekarski okręgowej izby lekarskiej, której obwiniony jest członkiem w chwili wszczęcia postępowania. W przypadku gdy odpowiedzialność zawodowa za to samo przewinienie dotyczy członków różnych izb lekarskich, o właściwości pomiędzy okręgowymi sądami rozstrzyga miejsce popełnienia przewinienia zawodowego, a w razie gdy miejsca tego ustalić nie można – właściwy jest sąd lekarski okręgowej izby lekarskiej, w której wszczęto najpierw postępowanie. W razie gdy czyny kilku sprawców, które choć stanowią odrębne przewinienia zawodowe, wiążą się ze sobą, możliwe jest łączne prowadzenie sprawy. Postanowienie o łącznym prowadzeniu postępowania wyjaśniającego podejmuje Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej, zlecając prowadzenie postępowania określonemu okręgowemu rzecznikowi odpowiedzialności zawodowej. Jeżeli przewinienie zawodowe objęte łącznym rozpoznaniem dotyczy członków izb lekarskich różnych resortów, właściwy jest okręgowy sąd wskazany przez Naczelny Sąd Lekarski. Jeżeli lekarz został członkiem innej okręgowej izby po wszczęciu przeciw niemu postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej, właściwy do rozpoznania sprawy w I instancji jest sąd okręgowej izby lekarskiej, w której wszczęto postępowanie. Spory o właściwość pomiędzy okręgowymi sądami rozstrzyga Naczelny Sąd Lekarski.
Jeżeli przewinienia zawodowe objęte łącznym rozpoznaniem popełniło dwóch lub więcej obwinionych, którzy podlegają odpowiedzialności przed sądem okręgowym i Naczelnym Sądem Lekarskim, właściwy do rozpoznania jest Naczelny Sąd. Okręgowy sąd lekarski orzeka w składzie trzyosobowym. Naczelny Sąd Lekarski orzeka w I instancji w składzie trzyosobowym w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy, w II instancji w składzie pięcioosobowym w sprawach odwołań od orzeczeń wydanych przez ten sąd w I instancji oraz od orzeczeń okręgowych sądów. W składzie orzekającym sądu lekarskiego może uczestniczyć bez prawa głosu jeden z członków sądu lekarskiego, wyznaczony w charakterze sędziego rezerwowego.W razie ponownego rozpoznawania sprawy do składu orzekającego nie wyznacza się członków, którzy poprzednio brali w niej udział.
